1874: Καταστολή διαδηλώσεων με νερό και… μελάνι!

Ένα αρκετά ενδιαφέρον άρθρο για τις διαδηλώσεις του 1874 στην Αθήνα και τις μεθόδους καταστολής τους. Αρκετά επίκαιρο, πιστεύω, με αυτά που έγιναν στην πρωτεύουσα την Κυριακή. Το άρθρο αυτό το διάβασα στο "Ποντίκι" (09.02.12).


Με όσα διαδραματίζονται στις μέρες μας από τους «Αγανα­κτισμένους» με τις διαδηλώ­σεις και τις συγκεντρώσεις στην πλα­τεία Συντάγματος, αλλά και τα χημικά που ρίχνει η αστυνομία για τη διάλυση των διαδηλωτών, αναγκαστικά γυρνά­με 138 χρόνια πίσω, τέσσερις περίπου δεκαετίες μετά την ίδρυση του νεοελ­ληνικού κράτους, για να παρακολου­θήσουμε τον τρόπο με τον οποίο οι αστυνομικές δυνάμεις της εποχής αντι­μετώπιζαν τις διαδηλώσεις και τους διαδηλωτές.

Καλό είναι λοιπόν να ξέρετε ότι οι Έλληνες αρμόδιοι είναι οι πρώτοι που ανακάλυψαν τις πυροσβεστικές αντλί­ες και τη χρήση νερού για να διαλύουν τις διαδηλώσεις της εποχής!!!

Ήταν μια πρακτική που εφαρμό­στηκε για πρώτη φορά στην Αθήνα το 1874, όταν πρωθυπουργός ήταν ο Δ. Βούλγαρης, ο επονομαζόμενος και «Τζουμπές», και υπουργός Στρατιωτι­κών ο Δ. Γρίβας.

Λαϊκή εξέγερση 

Ήταν μια περίοδος που η λαϊκή εξέ­γερση φούντωνε στην Αθήνα. Ο Χαρί­λαος Τρικούπης δημοσιεύει το περίφη­μο άρθρο «Τις πταίει;» και οι Κουμουνδούρος, Ζαΐμης και Δεληγιώργης τίθε­νται επικεφαλής της κίνησης κατά της τότε κυβέρνησης. Οι βουλευτές του Βούλγαρη «αποδοκιμάζονται αγρίως» στους δρόμους και τα καφενεία, γιου-χαΐζονται και τα ονόματά τους γράφο­νται σε μια μεγάλη μαύρη πλάκα.

Το Πανεπιστήμιο και τα Προπύλαια είχαν μετατραπεί σε καμίνι - ορμητή­ριο της αντιπολίτευσης. Οι φοιτητικές διαδηλώσεις προκαλούσαν τρόμο στους κυβερ­νώντες, καθώς επη­ρέαζαν ιδιαίτερα την πολιτική κα­τάσταση. Μάταια η κυβέρνηση επι­χειρούσε να τις δια­λύσει. Οι έφιπποι χωρο­φύλακες «την έπεφταν» αγρίως κατά των διαδηλωτών, οι οποίοι αντα-πέδιδαν με άγριους λιθοβολισμούς.

Τότε ακριβώς οι κυβερνητι­κοί «εγκέφαλοι», σε μια «στιγ μή έκλαμψης», είχαν τη φαεινή ιδέα -σε παγκόσμια πρωτοτυπία - να εφαρμόσουν έναν αποτελεσματικό τρόπο για τη διάλυση των συγκεντρώσεων, την πυροσβεστική τρόμπα…

Νερό και μελάνι!

Κατά τη διάρκεια λοιπόν μιας με­γάλης συγκέντρωσης, αντί να εμφανι­στούν έφιπποι χωροφύλακες ως συνή­θως, πυροσβεστικές τρόμπες έκαναν το ντεμπούτο τους.

Ανύποπτοι οι διαδηλωτές βάδιζαν αποδοκιμάζοντας την κυβέρνηση, όταν οι αντλίες άρχισαν να τους καταβρέ­χουν. Οι πυροσβέστες δεν αρκέστηκαν μόνο στη ρίψη νερού. Πρόσθεσαν μέσα και μελάνι (!) και οφείλουμε να αναγνω­ρίσουμε πως οι άνθρωποι ήταν αιώνες μπροστά…

Χωρίς δακρυγόνα και χημικά κατά­φεραν, με «φιλικά» προς τους διαδη­λωτές και το περιβάλλον μέσα, αφενός να διαλύσουν τις επικίνδυνες συγκε­ντρώσεις και αφετέρου να «στιγμα­τίσουν» μια και καλή τους ταραξίες - εχθρούς του «Τζουμπέ». Αυτή ήταν και η επίσημη πρώτη, σε διεθνές επίπεδο, της πυροσβεστικής αντλίας εναντίον διαδηλωτών.

Το 1892 με… Μπαϊρακτάρη 

Δεκαοκτώ χρόνια αργότερα, το 1892, ο πασίγνωστος για τον αυταρ­χισμό του διευθυντής της αστυνομίας Δ. Μπαϊρακτάρης, για τον οποίο τό­σα έχουν γραφτεί, κατέφυγε και πάλι στις πυροσβεστικές αντλίες. Ο «παλι­καράς» της τότε αστυνομίας ανέλαβε, για λογαριασμό του Τρικούπη αυτήν τη φορά, να αντιμετωπίσει τον κόσμο του Ψυρρή, που υποστήριζε παραδοσιακά τον Δηληγιάννη. Είναι η εποχή που οι πυροσβεστικές αντλίες μετατρέπονται σε εκλογικό «όπλο».

Έτσι στην προεκλογική περίοδο ο Μπαϊρακτάρης ανέλαβε να «εποπτεύ­ει τις συγκεντρώσεις στην Αθήνα και δεν έχασε την ευκαιρία. Έβγαλε αμέ­σως φιρμάνι με στόχο, όπως φαίνεται, να περιορίσει το δικαίωμα του «συνέρχεσθαι»... Μόνο μέρα θα γίνονται συγκεντρώσεις, έλεγε και ζητούσε τη διάλυσή τους μετά τις εννέα το βρά­δυ, απαγορεύοντας δηλαδή τις συγκεντρώσεις τα βράδια (κάτι μας θυμίζει αυτό το μέτρο...).

Τους έκαναν… μούσκεμα 

Δεν άργησε βέβαια να έλθει και η εφαρμογή του μέτρου. Ήταν ένα από­γευμα όταν, σε συγκέντρωση οπαδών του Δ. Ράλλη, ο Αγησίλαος Γιαννόπου­λος εκφωνούσε λόγο από τον εξώστη της «Εφημερίδος» και ο σκληροτράχη­λος Μπαϊρακτάρης απλώς κοιτούσε το ρολόι του… Μόλις πέρασε η ώρα και ο ομιλητής δεν φαινόταν διατεθειμένος να κλείσει την ομιλία του, ο Μπαϊρακτάρης παρενέβη στη συγκέντρωση και με τη βαριά φωνή του – που προκαλούσε τρόμο – κάλεσε δημοσίως τον ομιλη­τή να τελειώνει γιατί «έχει παρέλθει η ώρα…». Ο ομιλητής αρνήθηκε, ενώ ταυτόχρονα ακούστηκαν φωνές, «έξω η Αστυνομία», από το μπαλκόνι και το ακροατήριο… Ακολούθησε γενική σύρ­ραξη… και τότε έκαναν την εμφάνισή τους οι πυροσβέστες με αντλίες.

Σε λίγο, ο ομιλητής και το ενθουσιώ­δες ακροατήριο θα γίνονταν μούσκε­μα από το νερό και θα σημαδεύονταν από το μελάνι… Και σαν να μην έφθανε αυτό, οι πυροσβέστες δεν αρκέστη­καν μόνο στο κατάβρεγμα των παρευρισκόμενων διαδηλωτών, αλλά έριξαν νερό και μελάνι ακόμη και μέσα στην εφημερίδα, καταβρέχοντας τους δη­μοσιογράφους που δεν είχαν σχέση με τη συγκέντρωση, αποδεικνύοντας ότι η αντιπάθεια τέτοιων αυταρχικών μηχα­νισμών κατά των εφημερίδων και των δημοσιογράφων είναι διαχρονική.

Σήμερα, έναν περίπου αιώνα μετά, εί­ναι πάντα στο στόχαστρο των δυνάμεων καταστολής οι λαϊκές κινητοποιήσεις… Μόνο που τώρα δεν χρησιμοποιούν νε­ρό και μελάνι… Τώρα στο οπλοστάσιο του κατ’ ευφημισμόν υπουργείου Προ­στασίας του Πολίτη είναι τα χημικά, συ­νήθως ληγμένα, πολλά εκ των οποίων περιέχουν και μουστάρδα που επιφέ­ρει σοβαρές βλάβες σε όσους μείνουν σημαντικό χρόνο εκτεθειμένοι…

(ΠΗΓΗ: ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ)